Nederlandse huishoudens kiezen steeds vaker voor de opslag van (zelf opgewekte groene) stroom in huis. Een thuisbatterij biedt verschillende voordelen. Niet alleen ben je hiermee voorbereid op de afschaffing van de salderingsregeling in 2027, ook draag je actief bij aan het tegengaan van netcongestie op het elektriciteitsnet.
Netcongestie vormt een steeds groter risico voor netbeheerders. Het huidige stroomnet is niet ingericht op het tweerichtingsverkeer waarvan tegenwoordig sprake is: huishoudens, bedrijven en energiemaatschappijen leveren steeds meer hernieuwbare stroom aan het net. Daar waar voorheen voornamelijk stroom van het net werd afgenomen.
Bij een verkeerd gebruik kan een thuisbatterij het risico op netcongestie vergroten. Voor netbeheerders een belangrijke reden om met een aantal spelregels te komen voor de opslag van energie in Nederland. In dit artikel lees je meer over deze nieuwe energieopslagregels en de impact daarvan op de markt met thuisbatterijen.
Zelfconsumptie- en handelsmarktthuisbatterijen
In beginsel maakt men onderscheid tussen twee toepassingen van thuisbatterijen, die met elkaar gecombineerd kunnen worden. Sommige huishoudens schaffen een thuisbatterij aan voor de zelfconsumptie van opgewekte groene stroom.
Het gaat om huishoudens die de thuisaccu combineren met een PV-systeem. De opgewekte zonnestroom die zij niet direct verbruiken, slaan ze op de thuisbatterij op voor een moment later op de dag.
Op deze manier wordt er geen of slechts een beperkte hoeveelheid energie aan het elektriciteitsnet geleverd. Het verkleint het risico op netcongestie en levert een financieel voordeel op voor de consument.
De investering in een thuisbatterij voor zelfconsumptie van opgewekte hernieuwbare zonnestroom is een van de opties die huishoudens hebben. De accu wordt ook ingezet als handelmarktthuisbatterij. In dit geval is de combinatie met een eigen PV-systeem niet vereist. Wel heb je naast de thuisbatterij een dynamisch energiecontract nodig. Er zijn de laatste jaren steeds meer energiemaatschappijen die deze contracten aanbieden naast hun energiecontract met een vast of variabel tarief.
Bij een dynamisch contract verschilt de prijs per kWh aan stroom ieder uur. Het maakt het mogelijk om de thuisaccu op te laden bij een laag tarief en deze te ontladen bij een hoog tarief. Dit levert huishoudens zonder zonnepanelen een financieel voordeel op.
Energieopslagregels voor handelsmarktthuisbatterijen
Een thuisbatterij voor de zelfconsumptie van groene stroom van een PV-systeem zal het risico op netcongestie enkel verlagen. Bij een handelsmarktthuisbatterij geldt dat niet per definitie. Zo komt het voor dat er een verschil zit in de mate van onbalans op het stroomnet op een landelijk en lokaal niveau.
Bij een onbalans op het landelijke stroomnet kan de thuisbatterij geautomatiseerd worden opgeladen, bijvoorbeeld omdat het stroomtarief een bepaalde onderwaarde bereikt heeft. Op het moment dat er lokaal sprake is van een piek in de vraag naar stroom, leidt dit tot een vergroot risico op netcongestie. De software die bij thuisbatterijen geleverd wordt, kijkt vaak naar de landelijke trends.
Als het aan netbeheerders ligt, verandert dit de komende jaren. Met slimme technische oplossingen wordt geprobeerd om de thuisbatterijen zo in te richten, dat rekening wordt gehouden met trends op een lokaal niveau.
Mogelijkheid voor netbeheerder om thuisbatterijen uit te schakelen
Een andere energieopslagregel waarop Nederlandse netbeheerders inzetten, is de mogelijkheid om het systeem op afstand uit te schakelen in geval van nood. Wanneer een stroomstoring dreigt, kan de netbeheerder straks een signaal naar de thuisbatterij sturen.
Deze wordt op basis van dat signaal automatisch uitgeschakeld, om stroomuitval te kunnen voorkomen. Een alternatief dat momenteel onderzocht wordt, is de mogelijkheid om thuisbatterijen automatisch te laten reageren op een over- of onderspanning op het net. Ook dat draagt bij aan het tegengaan van stroomuitval.
Verplicht aanmelden van een thuisbatterij bij de netbeheerder
Net als voor PV-systemen geldt ook voor een thuisbatterij dat deze verplicht moet worden aangemeld bij de netbeheerders. Voor netbeheerders is het belangrijk te weten waar zich dergelijke systemen bevinden, bijvoorbeeld wanneer er lokaal onderhoud aan het stroomnet wordt uitgevoerd.
Het aanmelden van thuisbatterijen gebeurt momenteel nog onvoldoende: geschat wordt dat nog geen 40 procent van de thuisaccu’s is aangemeld. Netbeheerders zetten om die reden de komende jaren in op het verbeteren van de naleving van deze verplichting.
Huishoudens met een thuisbatterij kunnen deze na installatie aanmelden via Energieleveren.nl. Vaak zal een installateur hier meer over vertellen.
Advies over slim gebruik van een thuisbatterij
Bij een slim gebruik van een thuisbatterij hoeven de energieopslagregels waaraan netbeheerders werken jouw huishouden niet direct te raken. Een installateur kan je meer vertellen over de wijze waarop je de thuisbatterij op een efficiënte wijze inzet voor de opslag van zelf opgewekte groene stroom, of het inkopen van voordelig geprijsde energie van het net.