Een verzwaring van het bestaande stroomnet is cruciaal om de gestelde klimaatdoelen te halen in 2030. Niet alleen binnen Nederland wordt zo’n netverzwaring doorgevoerd; ook in verschillende andere Europese landen is een aanpassing van het energienet noodzakelijk. Dit hangt samen met het groeiende risico op netcongestie. Bij netcongestie ontstaat een file op het stroomnet, als gevolg van pieken in de vraag naar of aanvoer van (hernieuwbare) energie. Denk bijvoorbeeld aan de zonnige dagen in de zomer. Het zijn de momenten waarop de aanvoer van zonne- en windenergie groot is, terwijl de vraag naar stroom relatief laag ligt. De file die hierbij ontstaat zorgt voor onbalans op het netwerk, wat in het ergste geval leidt tot stroomstoringen. Andersom maken de pieken in de vraag naar stroom dat het steeds lastiger is om nieuwe bedrijven en bijvoorbeeld woonwijken aan te sluiten op het stroomnet. Wat is de invloed van deze netverzwaring op de vraag naar thuisbatterijen? Spelen de thuisaccu’s een rol in het voorkomen van onbalans op het stroomnet? In dit artikel lees je er meer over.
Thuisbatterijen kunnen bijdragen aan het tegengaan van netcongestie
Dat huishoudens steeds vaker de aanschaf van een thuisbatterij overwegen, ook wanneer zij geen PV-systeem hebben, is een goede ontwikkeling. Thuisbatterijen dragen namelijk actief bij aan het tegengaan van netcongestie. Op de momenten dat zonnepanelen maximaal presteren, helpt een thuisbatterij de belasting van het stroomnet te beperken. In plaats van de energie terug te leveren aan het net, houden huishoudens dit thuis vast. De kans op onbalans op het netwerk neemt daarmee af.
Voor huishoudens zonder eigen PV-systeem loont het in zo’n situatie om juist stroom af te nemen van het energienet. Op deze manier verlagen zij de piek in de aanvoer van hernieuwbare energie. Ook voor henzelf biedt dit een voordeel. De stroomprijs is op de momenten van onbalans op het stroomnet relatief laag. Door de goedkope energie te verbruiken op de momenten dat de onbalans hersteld is, bespaar je als huishouden op de energiekosten.
Voorkom een piek in de vraag naar stroom
Dat laatste draagt opnieuw bij aan het voorkomen van files op het net. Immers, een stijgend stroomtarief duidt op een groeiende vraag naar energie. Om een piek in deze vraag naar stroom te voorkomen, kun je de energie van je thuisbatterij gebruiken. Zou je de thuisbatterij op zo’n moment opladen met stroom van het net, dan kun je de piek verhogen. Los van het gegeven dat je dit wilt voorkomen, is het ook financieel minder aantrekkelijk om de thuisbatterij op te laden op zo’n moment: het stroomtarief is onnodig hoog.
Netverzwaring en thuisbatterijen gaan hand in hand
Met slechts het stimuleren van de verkoop van thuisbatterijen en bijvoorbeeld investeringen in grotere buurtbatterijen zijn (lokale) overheden er niet. Er is meer nodig om netcongestie te voorkomen. Dit betekent dat de verkoop van thuisbatterijen hand in hand gaat met een verzwaring van het stroomnet in verschillende regio’s. Op dit moment wordt al hard gewerkt aan deze netverzwaring, om zo klaar te zijn voor de komende jaren.
Het bestaande stroomnet is nooit ingericht op het tweerichtingsverkeer waarvan tegenwoordig sprake is. Voorheen werd door huishoudens en bedrijven enkel stroom afgenomen van het net. In de huidige situatie leveren zij ook stroom aan. Het is om deze reden dat verschillende energieleveranciers experimenteren met de mogelijkheid om de PV-systemen van huishoudens op afstand uit te schakelen. In ruil voor het weggeven van de controle over het PV-systeem op zonnige momenten krijgen huishoudens een financiële vergoeding. Op deze manier proberen energieleveranciers het stroomnet minder zwaar te belasten op de momenten dat de aanvoer van stroom groot is.
Onafhankelijkheid van het stroomnet met een thuisbatterij
Daarbij dient een thuisbatterij meer doelen dan die van het tegengaan van netcongestie alleen. Denk bijvoorbeeld ook aan het feit dat je met een thuisaccu steeds onafhankelijker bent van het stroomnet. Er zijn verschillende thuisbatterijen met een zogenaamde EPS-functie. Dit maakt het mogelijk om de thuisaccu in te zetten als noodstroomvoorziening. In het geval van een stroomonderbreking in de regio, kun je de koelkast en bijvoorbeeld warmtepomp in huis draaiende houden met de noodstroom van je thuisbatterij. Houd er rekening mee dat deze functionaliteit niet standaard op thuisbatterijen aanwezig is.
Tot slot profiteren huishoudens met zonnepanelen momenteel nog van de salderingsregeling. Deze regeling zal per 2027 verdwijnen. Het financiële voordeel dat deze regeling met zich meebrengt valt daarmee weg. Ook dit stimuleert huishoudens om een overschot aan duurzaam opgewekte zonnestroom voortaan thuis op te slaan op een thuisbatterij. Een netverzwaring zal dat niet veranderen.
