Vergelijking: thuisbatterij vs. buurtbatterij

Niet alleen particuliere huishoudens zoeken actief naar mogelijkheden om zelf opgewekte zonnestroom op te slaan. Ook gemeenten doen dat, bijvoorbeeld door de realisatie van een centrale buurtbatterij te overwegen. Dit roept al snel enkele vragen op bij huishoudens. Wat is bijvoorbeeld het verschil tussen een thuis- en een buurtbatterij? Op welke manier dragen beide vormen van energieopslag bij aan een betrouwbare stroomvoorziening in de wijk? Kan iedereen zijn of haar woning laten aansluiten op zo’n buurtbatterij? Zo ja, is dat interessanter dan de investering in een eigen thuisbatterij? In dit artikel lees je meer over de verschillen tussen de thuisbatterij en buurtbatterij.

Werking van verschillende vormen van energieopslag

In beginsel werkt een buurtbatterij op dezelfde manier als een thuisbatterij. Dat betekent dat onder meer de zonnestroom die door huishoudens in de wijk wordt opgewekt, lokaal kan worden opgeslagen. Op het moment dat de verschillende PV-systemen onvoldoende stroom opwekken om huishoudens van de benodigde energie te voorzien, ontlaadt de batterij zich.

Waar de thuisbatterij onderhouden en aangestuurd wordt door een huishouden, is dat in het geval van een buurtbatterij vaak de netbeheerder, een energieleverancier of een soortgelijke organisatie. De kosten voor de realisatie van een buurtbatterij worden vaak gedeeld onder de deelnemende huishoudens. In sommige gevallen bieden gemeenten financiële steun om de realisatie ervan mogelijk te maken.

Energienet lokaal ontzien met een batterijsysteem

De keuze voor de realisatie van een batterijsysteem, in je eigen woning of centraal in de wijk, biedt verschillende voordelen. Denk bijvoorbeeld aan de mogelijkheid om het lokale stroomnet op deze wijze te ontzien. Op momenten dat de aanvoer van zonnestroom van particuliere PV-systemen en grootschalige zonneparken groter is dan de vraag naar stroom, leidt dit tot een file op het net. Men noemt dit ook wel netcongestie. In het ergste geval ontstaat als gevolg van zo’n file een onderbreking in de stroomvoorziening; het net raakt overbelast. De kans op een dergelijke onbalans wordt verkleind door de opgewekte zonnestroom zo goed mogelijk zelf te verbruiken of op te slaan. Zo komt het net op het stroomnet terecht.

Andersom geldt hetzelfde: bij een veel grotere vraag naar stroom dan dat er aan aanbod beschikbaar is, raakt het net uit balans. Je helpt dit tegen te gaan door de thuis- of buurtbatterij op deze momenten te ontladen. Op deze wijze neem je geen stroom van het net af, waardoor de ontstane file niet verergert. De impact van een thuis- of buurtbatterij op het stabiel houden van het net is vaak lokaal.

Thuisbatterij versus buurtbatterij

Wat is het verschil tussen een thuisbatterij en een buurtbatterij? De buurtbatterij heeft over het algemeen een fors grotere opslagcapaciteit dan een particuliere thuisbatterij. Eerder onderzoek naar trends op de markt van Dutch New Energy Research laat zien dat de meeste particuliere huishoudens kiezen voor een opslagcapaciteit van 5 of 10 kWh. Die opslagcapaciteit is gebaseerd op hun gemiddelde verbruik per dag en de productie van een eventueel PV-systeem.

Bij een buurtbatterij gaat het om een opslagcapaciteit van al snel een paar honderd kWh. Er zijn zelfs batterijen met een capaciteit van enkele MWh.

Verschil in vermogen van het systeem

Om de stroom van meerdere woningen op hetzelfde moment op de buurtbatterij te kunnen laden, is het vermogen ervan groter dan dat van een thuisbatterij. Dat geldt ook voor het ontlaadvermogen ervan. Bij een beperkte productie van PV-systemen moet de buurtbatterij de opgeslagen zonnestroom op hoog tempo naar de verschillende aangesloten woningen kunnen transporteren. Zo hoeft er geen of minder stroom van het net te worden afgenomen.

Keuze tussen een thuis- en buurtbatterij

Wat de beste keuze voor jouw huishouden is, hangt af van verschillende factoren. De benodigde investering voor de realisatie van een buurtbatterij is fors. Dit kan, afhankelijk van de gekozen opslagcapaciteit, oplopen tot miljoenen euro’s. Het vaststellen van de benodigde opslagcapaciteit kan daarbij lastig zijn, doordat huishoudens een wisselende behoefte hebben. Het ene huishouden heeft een laadpaal op eigen terrein, het andere enkel een kookplaat op inductie.

Het is afhankelijk van het aantal deelnemende huishoudens en bijvoorbeeld de financiële steun vanuit een gemeente of een investeerder, hoe hoog de kosten precies liggen. Dat geldt niet alleen voor de kosten van de initiële investering in het systeem, maar ook voor het onderhouden ervan.

Een ander aspect is de beoogde toepassing van het batterijsysteem. Met een moderne thuisbatterij sla je tegenwoordig niet alleen zonnestroom op, maar kun je ook handelen in stroom op de onbalansmarkt. Zo profiteer je van de volatiliteit in stroomprijzen. De buurtbatterij is vaak voornamelijk bedoeld voor het opslaan van een overschot aan zonnestroom.