Uit een recente kennissessie van Energy Storage NL (ESNL) blijkt dat thuisbatterijen het merendeel van de tijd bijdragen aan het tegengaan van netcongestie op het stroomnet. Dat laatste vormt steeds vaker een probleem. Het stroomnet is in zijn huidige vorm niet bestand tegen de sterk toegenomen aanvoer en afname van stroom.
In de afgelopen jaren groeide het aantal PV-systemen en bijvoorbeeld windmolenparken fors, wat betekent dat de aanvoer van duurzame stroom veel hoger ligt dan in het verleden het geval was. De piek in de aanvoer van groene stroom valt vaak op een ander moment dan die in het verbruik. Het leidt tot een file op het net, wat in het ergste geval een onderbreking in de stroomvoorziening tot gevolg kan hebben. Zo bleek al meermaals in verschillende steden.
Met de toepassing van thuisbatterijen neemt de aanvoer van groene stroom af. Immers, op momenten dat de opbrengst van zonnepanelen op het dak groter is dan het verbruik slaat de thuisbatterij dit op. Zo kan een huishouden het overschot aan opgewekte stroom later op de dag alsnog zelf verbruiken.
Slechts in enkele gevallen is de impact van een thuisbatterij negatief
Bij de kennissessie van ESNL kwam naar voren dat er slechts vijf procent van de tijd sprake is van een negatieve impact van thuisbatterijen op het voorkomen van netcongestie. Concreet betekent dit dat de pieken in de aanvoer of het verbruik van stroom slechts vijf procent van de tijd verergerd werden door de thuisaccu.
Een positieve uitkomst, daar in het verleden berichten verschenen waarin het positieve effect van thuisbatterijen op het voorkomen van netcongestie juist in twijfel werd getrokken. Tijdens de kennissessie waren onder meer het Ministerie van Klimaat en Groene Groei, netbeheerders, diverse partijen uit het bedrijfsleven en Vereniging Eigen Huis aanwezig.
Die laatste partij maakte eerder dit jaar bekend te experimenteren met de toepassing van thuisbatterijen. Zij plaatsten in verschillende soorten huizen diverse modellen thuisbatterijen, om het effect ervan op de duurzaamheid en het energieverbruik van huishoudens te meten. Dat traject zal een aantal jaar lopen.
Inzetten op het beter benutten van thuisbatterij bij kleinverbruikers
Tijdens de kennissessie presenteerde het Ministerie van Klimaat en Groene Groei plannen om slimmer gebruik te maken van de inzet van kleinverbruikers, zoals particuliere huishoudens. Het is in lijn met hetgeen in het Landelijk Actieprogramma Netcongestie (LAN) vermeld staat.
Binnen dat actieprogramma wordt niet alleen ingezet op een slimme toepassing van thuisbatterijen door huishoudens. Ook moeten speciale nettarieven, verschillende technische maatregelen en een heldere communicatie richting de kleinverbruiker helpen netcongestie tegen te gaan.
Bij die technische maatregelen kun je onder meer denken aan het op afstand kunnen uitschakelen van PV-systemen. Daarmee wordt de aanvoer van groene stroom beperkt.
Terugleverkosten en afschaffen van de salderingsregeling
In de afgelopen tijd werd het kleinverbruikers al steeds minder aantrekkelijk gemaakt om hun groene stroom terug te leveren aan het stroomnet. Zo hebben verschillende energieleveranciers op wisselende manieren terugleverkosten geïntroduceerd bij kleinverbruikers.
Het financieel gewin van het salderen van stroom wordt daarmee kleiner. Daarnaast maakte het kabinet eerder al bekend dat de afschaffing van de salderingsregeling een onderdeel is van het regeerprogramma. De verwachting is dat deze regeling begin 2027 verdwijnt, waarmee het salderen van stroom nauwelijks nog loont.
Des te meer reden voor kleinverbruikers om de investering in een thuisbatterij te overwegen. Zo kunnen zij opgewekte groene stroom thuis opslaan, in plaats van dit terug te moeten leveren aan het net bij een beperkt verbruik.
Verschillende manieren om netcongestie tegen te gaan
Overigens draagt niet alleen het opslaan van groene energie door kleinverbruikers bij aan het tegengaan van netcongestie. Zij kunnen de thuisbatterij ook op andere manieren inzetten. Populair is bijvoorbeeld het combineren van een thuisaccu met een dynamisch energiecontract.
Er zijn verschillende energieleveranciers die deze contracten tegenwoordig aanbieden. Bij een dynamisch contract wijzigen de stroomtarieven op basis van vraag en aanbod. Dat gebeurt ieder uur.
Bij een sterke stijging in de aanvoer van stroom richting het stroomnet dalen de prijzen. Door op dat moment de thuisbatterij op te laden wordt netcongestie tegen te gaan; het stroomnet wordt ontlast en de balans tussen vraag en aanbod herstelt.
Tegelijkertijd profiteren huishoudens van een financieel voordeel. Zij kunnen de thuisbatterij voordelig opladen en deze ontladen bij een hoger tarief. Zo daalt ook de piek in het verbruik van stroom van het energienet. In 2024 lag de stroomprijs meer dan 400 uur onder nul, wat de jaren ervoor fors minder was. Het geeft aan dat het risico op netcongestie blijft groeien.
