Handel dynamische energieprijzen (EPEX) thuisbatterij verdienmodel

Verschillende verdienmodellen maken de investering in een thuisbatterij het overwegen waard. Sommige huishoudens laten een thuisaccu plaatsen om een overschot aan hernieuwbare zonnestroom op te kunnen slaan voor later, waarmee het verbruik van (grijze) stroom van het elektriciteitsnet daalt. 

Het levert zeker met de afschaffing van de salderingsregeling in 2027 een financieel voordeel op. Zo’n financieel voordeel valt ook te behalen uit de handel met dynamische energieprijzen (EPEX) met een thuisbatterij. 

Hoe verhoudt deze EPEX-markt zich tot de onbalansmarkt? Wat zijn de voordelen van handelen met dynamische energieprijzen en welke factoren dien je hierbij in ogenschouw te nemen? In dit artikel vertellen we je hier meer over. 

Werking van de EPEX-markt 

Voor een stabiele werking van het stroomnet is het cruciaal dat een onbalans op het net voorkomen wordt. Van een onbalans is sprake, wanneer er sprake is van een groter aanbod dan vraag naar stroom, of andersom van een veel grotere vraag dan aanbod. 

De landelijke netbeheerder, TenneT in Nederland, zorgt voor het behoud van de balans op het elektriciteitsnet. Twee componenten spelen hier een belangrijke rol bij: de EPEX- en onbalansmarkt. Hoewel beide markten gerelateerd zijn aan de vraag naar en het aanbod van stroom, dienen ze ieder een eigen functie. 

Onder EPEX Spot verstaat men de Europese elektriciteitsbeurs, waar verschillende partijen samenkomen voor de handel in stroom. Dat zijn de producenten van elektriciteit, maar ook de handelaren en (particuliere) consumenten. Zij kopen en verkopen stroom voor de korte termijn, vaak de dag erna. EPEX Spot is een afkorting van European Power Exchange Spot. 

Verschillende vormen van de EPEX Spot-markt 

De EPEX Spot-markt kent twee vormen, een day ahead markt en een intraday markt. In het eerste geval gaat het om een markt waar vragers bieden op stroom, die ze een dag later afnemen. De prijs van een kWh stroom verschilt per uur. 

Wordt er een zonnige dag verwacht? In dat geval zal de stroomprijs rond het middaguur mogelijkerwijs lager liggen dan aan het eind van de middag. Energieleveranciers kopen op de day ahead markt hun stroom in voor consumenten, op basis van een schatting van het verbruik een dag later. Dit verklaart direct het ontstaan van onbalans op het elektriciteitsnet. Op basis van onder meer weersinvloeden kan deze vraag verkeerd worden ingeschat. Dit is waar de onbalansmarkt van pas komt. 

De netbeheerder zet energieleveranciers hier aan om bij onbalans meer stroom af te nemen, of juist aan te leveren. Particulieren handelen niet op deze onbalansmarkt, maar kunnen de energieleverancier wel de mogelijkheid bieden om hun thuisbatterij in te zetten. 

Deze start bijvoorbeeld met laden op het moment dat er sprake is van een overschot aan aangevoerde stroom op het elektriciteitsnet. Het is een ander verdienmodel: handel op de onbalansmarkt met een thuisbatterij. 

Naast de day ahead markt, bestaat er de intraday markt. Op de intraday markt kan veel dichter op het moment van verbruiken stroom worden ingekocht door handelaren. Dit maakt het mogelijk om nadrukkelijker rekening te houden met de verwachte weersomstandigheden. 

Voorwaarden van handel met dynamische energieprijzen (EPEX) 

Wanneer je gebruik wilt maken van het verdienmodel handel met dynamische energieprijzen (EPEX) met een thuisbatterij zijn er enkele voorwaarden waaraan voldaan moet worden. Zo is het allereerst belangrijk dat je de thuisbatterij combineert met een dynamisch energiecontract. 

Steeds meer Nederlandse energieleveranciers bieden deze contracten aan naast hun energiecontracten met een vast en variabel tarief. Bij een dynamisch energiecontract fluctueert de prijs van een kWh stroom ieder uur. Dat biedt voordelen, maar kent ook een risico: een stijgende prijs is direct merkbaar in de portemonnee. Andersom geldt dit vanzelfsprekend ook. 

Slimme thuisbatterij voor verdienmodel op EPEX-markt 

Naast een dynamisch energiecontract moet de thuisbatterij zelf geschikt zijn voor het handelen in stroom op de EPEX-markt. Consumenten kunnen hierbij gebruik maken van de day ahead markt, zoals deze eerder in dit artikel werd toegelicht. Je handelt hierbij overigens niet zelf; dit doet de energieleverancier voor je.

Slimme software op de thuisbatterij biedt energieleveranciers de mogelijkheid om deze op te laden en te ontladen, op basis van de fluctuerende energieprijzen. Het levert energieleveranciers rendement op, dat vervolgens gedeeld wordt met de consument. Overigens betekent het gebruik van de thuisbatterij door de energieleverancier niet dat je de controle over het systeem volledig uit handen geeft. Via een app of portaal beheer je de thuisbatterij. 

Verschillende producenten van thuisbatterijen leveren deze slimme software standaard met hun systeem mee. Laat je vooraf informeren over de functies die deze software biedt. Het handelen op de EPEX Spot-markt wordt niet per definitie gefaciliteerd. Kijk daarnaast naar mogelijk terugkerende kosten voor het gebruik van deze software. Er zijn leveranciers die de slimme software in combinatie met een abonnement aanbieden. Vaak geldt dat gratis alternatieven minstens zo goed zijn. 

Handel op EPEX-markt in het MKB 

Het gebruik van een thuisbatterij om in stroom te kunnen handelen op de EPEX-markt is niet alleen interessant voor particuliere huishoudens. Ook voor het MKB kan dit een interessante toepassing zijn van thuisbatterijen. Het helpt hen geld te besparen op de energiekosten. Stroom wordt goedkoop ingekocht en bijvoorbeeld gebruikt op de momenten dat de stroomprijs relatief hoog is. 

Factoren om rekening mee te houden bij handel op EPEX-markt 

Het benutten van het verdienmodel handelen op de EPEX-markt met een thuisbatterij biedt particuliere huishoudens verschillende voor- en nadelen. 

Voordelen handel op EPEX-markt met thuisbatterij

Handelen met dynamische energietarieven op de EPEX-markt biedt particuliere huishoudens verschillende voordelen. Een van die voordelen is het gegeven dat de daadwerkelijke handel in energie nagenoeg volledig geautomatiseerd verloopt. De energieleverancier zoekt naar het beste moment om stroom in te kopen of weer te verkopen. Je hoeft hier als consument niets voor te doen. 

De handel op de EPEX Spot-markt met een thuisbatterij levert een financieel voordeel op, waarmee de investering in de thuisbatterij wordt terugverdiend. Het is een slimme vorm van het genereren van inkomen met een thuisaccu, zonder dat je deze combineert met zonnecollectoren. 

Een derde belangrijk voordeel van het gebruik van een thuisbatterij voor het handelen op de EPEX-markt is de bijdrage die je levert aan een stabiel elektriciteitsnet. Energieleveranciers hebben de mogelijkheid om een overschot aan ingekochte stroom op de thuisbatterij te laden, wat een onbalans op het net voorkomt. Andersom kan stroom van een thuisaccu worden afgenomen bij een tekort aan energie. 

In algemene zin geldt bij de keuze voor een thuisbatterij dat de afhankelijkheid van het stroomnet kleiner wordt. Dit betekent niet dat je volledig off-grid kunt leven. Stroom van het net is nodig om het systeem aan te kunnen sturen. Er zijn modellen die als noodstroomvoorziening gebruikt kunnen worden. Deze voorziening is echter tijdelijk, het helpt de belangrijkste elektrische apparaten in huis gedurende een aantal uur (afhankelijk van de capaciteit van het systeem) draaiende te houden. 

Nadelen van dynamische energieprijzen als thuisbatterij verdienmodel 

Een van de nadelen van het gebruik van een thuisbatterij voor de handel in stroom op de EPEX-markt is dat een combinatie met zonnepanelen in zo’n situatie niet altijd optimaal is. 

Een thuisbatterij kan de opgewekte zonnestroom van je PV-systeem vaak niet op hetzelfde moment op de accu laden, als de stroom die je inkoopt op de EPEX-markt. Dit betekent dat het rendement in zo’n situatie vaak niet optimaal is. 

Zou je de thuisbatterij daarnaast voortdurend gebruiken voor het op- én ontladen van het systeem, dan kan dit de levensduur ervan sterk beïnvloeden. Afhankelijk van het type batterij dat je laat plaatsen, gaat deze tussen de 6.000 en 10.000 laadcycli mee. 

Dit kan een reden zijn om de mate van handelen op de EPEX-markt te beperken. Het is raadzaam om de batterij strategisch gezien zo optimaal op te laden en weer te ontladen. Dat hoef je overigens niet volledig zelf te doen, een batterij is voorzien van een Energie Management Systeem (EMS), dat je hierbij helpt. 

Handel met dynamische energieprijzen: een interessante optie? 

Is het gebruik van een thuisbatterij voor het handelen in stroom op de EPEX Spot-markt een slimme investering? De toepassing van dit verdienmodel kan huishoudens helpen de investering in een thuisbatterij terug te verdienen. Gemiddeld kost dit tussen de vijf en tien jaar. Het maakt de thuisbatterij daarbij tot een interessante optie voor huishoudens zonder zonnepanelen. 

Daar komt bij dat de algoritmen die gebruikt worden voor de aansturing van de thuisbatterij bij de toepassing van dit verdienmodel steeds slimmer worden. Het heeft een positief effect op het potentiële rendement van deze toepassing. 

Tegelijkertijd kan wijzigende wet- en regelgeving er in de toekomst voor zorgen dat handel in stroom voor particuliere huishoudens niet langer mogelijk is. 

Advies over de investering in een thuisbatterij

Ben je benieuwd of dit verdienmodel voor thuisbatterijen interessant is voor jouw huishouden? Of wil je meer weten over de mogelijkheden om het maximale uit een thuisaccu te halen? Onze adviseurs voorzien je graag van persoonlijk, onafhankelijk advies over de mogelijkheden.