Handelen onbalansmarkt als thuisbatterij verdienmodel

Een thuisbatterij helpt huishoudens slimmer om te gaan met energie. Zo kiezen steeds meer consumenten voor een thuisbatterij om een overschot aan zelf opgewekte groene zonnestroom op te kunnen slaan. Thuisbatterijen zijn echter niet uitsluitend interessant voor woningen met zonnepanelen. 

Ook zonder zonnepanelen kun je profiteren van de voordelen die een thuisaccu je biedt. Kijk bijvoorbeeld eens naar de onbalansmarkt als thuisbatterij verdienmodel. In dit artikel vertellen we je meer over de werking van de onbalansmarkt en de wijze waarop je hiervan kunt profiteren met een thuisbatterij. 

Werking van de onbalansmarkt 

Op het energienet is sprake van een tweerichtingsverkeer. Zo wordt er groene stroom aangevoerd vanaf particuliere PV-systemen of bijvoorbeeld grote zonneparken en tegelijkertijd stroom afgenomen door bedrijven en huishoudens. Energieleveranciers proberen vooraf te voorspellen hoeveel stroom er wordt aangevoerd of afgenomen op een dag. Zij kopen deze energie vooraf in.

Afhankelijk van de vraag naar en het aanbod aan stroom kan er een onbalans ontstaan; het is energieleveranciers in zo’n geval niet gelukt om nauwkeurig te voorspellen hoeveel energie er wordt afgenomen of aangevoerd. De onbalans die hierbij ontstaat wordt hersteld op de onbalansmarkt, een plek waar overschotten en tekorten op het elektriciteitsnet worden verhandeld. TenneT is als landelijke netbeheerder in Nederland verantwoordelijk voor het oplossen van onbalans op het net. 

Is er sprake van een overschot aan stroom op het net? In dat geval wordt het ontstane overschot tegen een gereduceerd tarief aangeboden aan energieleveranciers. Bij een tekort wordt energieleveranciers gevraagd om meer stroom aan te leveren aan het net. De energieleverancier ontvangt hier een vergoeding voor. 

Toenemend risico op onbalans op het elektriciteitsnet 

Het risico op onbalans op het stroomnet is de laatste jaren steeds groter. Dat hangt sterk samen met de groei in het totaal aan aangevoerde hernieuwbare energie. Het grote aantal zonnepanelen in combinatie met een factor als het weer, maakt het voor energieleveranciers erg lastig om op voorhand te voorspellen hoeveel stroom er dagelijks wordt aangevoerd.  

Rol van thuisbatterijen op de onbalansmarkt 

Waar de netbeheerder de energieleverancier vraagt om meer stroom af te nemen of aan te leveren bij onbalans, vertrouwt de energiemaatschappij op de consument. Dit is waar de thuisbatterij een rol speelt. Huishoudens kunnen met een thuisbatterij bijdragen aan het tegengaan van onbalans op het elektriciteitsnet. Dat doen zij door de thuisbatterij bij een overschot aan energie op te laden. Is er sprake van een tekort aan stroom? In dat geval kun je de thuisbatterij ontladen. 

Doordat de handel op de onbalansmarkt plaatsvindt tussen de netbeheerder en energieleveranciers, kun je hier als consument niet zelf actief op handelen. Wel kun je de energieleverancier jouw thuisbatterij hiervoor laten gebruiken. Er zijn steeds meer slimme thuisbatterijen die dit verdienmodel ondersteunen. Je deelt op deze manier mee in de opbrengsten. Bij de toepassing van je thuisbatterij voor handel op de onbalansmarkt hoef je zelf niet actief te handelen. Dit verloopt volledig geautomatiseerd. 

Voorwaarden onbalansmarkt als thuisbatterij verdienmodel 

Om de onbalansmarkt als thuisbatterij verdienmodel te kunnen benutten, moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan. Zoals reeds aangehaald dien je te beschikken over een slimme thuisbatterij. Deze thuisbatterijen zijn van software voorzien, die de geautomatiseerde handel in stroom op de onbalansmarkt faciliteren. Dat is overigens niet het enige voordeel van een slimme thuisbatterij. Deze systemen zijn vaak voorzien van algoritmes en kunstmatige intelligentie, die het verbruik van je huishouden monitoren. Dit helpt de thuisbatterij te begrijpen op welke momenten de batterij geladen moet zijn, wanneer deze ontladen kan worden, enzovoorts. Belangrijke informatie, wanneer je het maximale uit dit verdienmodel voor thuisbatterijen wilt halen. 

Er zijn verschillende fabrikanten van thuisbatterijen die deze software, feitelijk het Energie Management Systeem (EMS) van de batterij, gratis met het systeem meeleveren. Houd er echter rekening mee, dat sommige fabrikanten hier terugkerende kosten voor in rekening brengen. Je sluit een abonnement af voor het gebruik van de software. De keuze voor deze thuisbatterijen wordt afgeraden, omdat de gratis alternatieven vaak minstens zo goed zijn. 

Thuisbatterij combineren met dynamisch energiecontract 

Voorheen boden energieleveranciers contracten aan met een vast of variabel tarief. Sinds enige tijd is daar het dynamische energiecontract aan toegevoegd. Dit contract kenmerkt zich door een energietarief dat ieder uur, in plaats van op het moment van tekenen (vast) of tweemaal per jaar (variabel), wordt aangepast. De prijsbewegingen zijn afhankelijk van de onbalans op het elektriciteitsnet. Zonder dynamisch energiecontract is handel op de onbalansmarkt als thuisaccu verdienmodel niet mogelijk. 

Er zijn steeds meer Nederlandse energieleveranciers die dit type contract aan particuliere huishoudens aanbieden. 

Hoewel een dynamisch energiecontract verschillende voordelen biedt, kleeft hier ook een risico aan. Op het moment dat de energieprijs stijgt, merk je dit direct in je portemonnee. De snel veranderende stroomprijzen bieden minder zekerheid dan een energiecontract met een vast of variabel tarief. 

Factoren om rekening mee te houden op bij onbalanshandel 

Onbalanshandel als thuisbatterij verdienmodel klinkt wellicht als een hele interessante optie voor huishoudens met én zonder zonnepanelen. Dat is het in beginsel ook! Toch zijn er enkele factoren om rekening mee te houden. Net als andere verdienmodellen voor thuisbatterijen, kent ook onbalanshandel enkele voor- en nadelen. 

Voordelen van onbalanshandel als verdienmodel 

Het voornaamste voordeel van onbalanshandel als verdienmodel voor huishoudens met een thuisbatterij is het financiële voordeel dat hen dit potentieel oplevert. Het maakt dat een thuisaccu sneller wordt terugverdiend en tegelijkertijd ook interessant is voor gezinnen zonder zonnepanelen. 

Dat financiële voordeel is niet de enige reden om het handelen op de onbalansmarkt met een thuisbatterij te overwegen. Denk bijvoorbeeld ook aan het effect ervan op het tegengaan van netcongestie op het stroomnet. Netcongestie, feitelijk een filevorming van energie op het net, is het gevolg van de onbalans die hier ontstaat. Met een thuisbatterij draag je actief bij aan het wegnemen van die onbalans en daarmee het voorkomen van filevorming. 

Nadelen van onbalanshandel met thuisbatterij 

Zoals eerder genoemd kent de onbalanshandel met een thuisbatterij enkele risico’s of nadelen. Denk bijvoorbeeld aan de afschaffing van de salderingsregeling en het effect daarvan op het rendement van onbalanshandel. Het wegvallen van de salderingsregeling brengt twee mogelijke gevolgen met zich mee. 

Zo zal het aantal thuisbatterijen in Nederland toenemen, omdat het voor huishoudens interessanter wordt om stroom van hun zonnepanelen zelf op te slaan. Ze worden niet meer (volledig) gecompenseerd, wanneer zij een overschot aan hernieuwbare stroom salderen. De groei in het aantal thuisbatterijen, ook zonder het wegvallen van de salderingsregeling, maakt dat de kans op onbalans op het stroomnet afneemt. Dit heeft impact op het potentiële rendement van onbalanshandel met een thuisaccu. 

Niet alleen beïnvloedt het wegvallen van de salderingsregeling zeer waarschijnlijk de vraag naar thuisbatterijen. Ook betaal je straks energiebelasting over een groter deel van de energie die je van het net afneemt. Energiebelasting betalen doe je nu ook al, maar niet over alle afgenomen stroom: de gesaldeerde stroom mag van de afgenomen stroom worden afgetrokken.

Combinatie van onbalanshandel en opslag groene stroom 

Houd er rekening mee dat het tegelijkertijd opslaan van een overschot aan zelf opgewekte groene stroom en het handelen op de onbalansmarkt niet per definitie mogelijk is. Veel thuisbatterijen ondersteunen dit niet. Een combinatie van handelen en het opslaan van opgewekte stroom is soms wel mogelijk, mits dit niet op hetzelfde moment gebeurt. Dit kan echter een negatieve impact hebben op het rendement dat je uit de onbalanshandel haalt. 

Onbalanshandel met thuisbatterij: een interessante optie? 

In dit artikel las je meer over de handel op de onbalansmarkt met een thuisbatterij als verdienmodel voor particuliere huishoudens. Is het interessant om een thuisaccu te laten plaatsen, waarmee je dit verdienmodel kunt benutten? Zeker tot de afschaffing van de salderingsregeling kun je in potentie een fraai rendement behalen met dit verdienmodel. Op het moment dat de salderingsregeling niet meer benut kan worden, neemt dat potentiële rendement mogelijk af. Op dat moment kan de thuisbatterij op andere manieren worden ingezet om de investering in het systeem terug te verdienen en bij te dragen aan een duurzamere wereld.   

Het rendement van onbalanshandel met een thuisbatterij is van een groot aantal factoren afhankelijk. Naast het wegvallen van de salderingsregeling in 2027 zijn dat bijvoorbeeld het weer, toekomstige wet- en regelgeving, ondersteuning van de energieleverancier en netbeheerder, enzovoorts. Dergelijke factoren bepalen in welke mate er sprake is van onbalans en daarmee wat het potentiële rendement is van onbalanshandel. 

In de huidige situatie heeft een thuisbatterij die gebruikt wordt voor onbalanshandel een terugverdientijd tussen de vijf en tien jaar. Doordat de handel op de onbalansmarkt geheel automatisch verloopt, vormt het een slimme toepassing van het systeem. Het betekent overigens niet dat je het beheer van het systeem volledig uit handen geeft. Via een app of portaal bepaal je zelf op welke wijze de thuisbatterij gebruikt mag worden voor onbalanshandel. 

Advies over de investering in een thuisbatterij 

Wil je weten wat de investering in een thuisbatterij jouw huishouden op kan leveren? Of wil je meer weten over andere verdienmodellen voor thuisaccu’s? Onze adviseurs adviseren je graag persoonlijk en geheel onafhankelijk.